STRES, STres, stres…

23 sie STRES, STres, stres…

Będąc ostatnio na spacerze w lesie zrobiłem powyższe zdjęcie i zainspirowało mnie ono do napisania tekstu na temat stresu w pracy. Mam nadzieję, że zawarte w nim wskazówki przydadzą Wam się w codziennym życiu: pracownikom pozwolą lepiej zrozumieć samo zjawisko stresu oraz skutecznie poradzić sobie z sytuacjami, jakie mogą pojawiać się w miejscu pracy a pracodawców zachęcą do dbania o dobrą atmosferę i bezstresowe środowisko pracy.

Zacznijmy od tego czym jest stres. Stresem coraz częściej nazywamy wszelkie doznania, w których nie czujemy się komfortowo, nazywamy nim negatywne bodźce, które do stresu mogą prowadzić ale nim nie są. Myślę, że najprostszym określeniem stresu będzie stwierdzenie, że jest to sposób w jaki reaguje konkretna osoba na bodźce, które do niej docierają oraz myśli na dany temat a naszą negatywną oceną danej sytuacji i sposobem w jaki reaguje nasze ciało.

Stres odczuwamy w momentach kiedy nasza ocena sytuacji wskazuje nam, że dana sytuacja jest trudna i przekracza nasze możliwości – wtedy używamy określenia na stres negatywny czyli dystres. W przeciwnym przypadku stres może być również pozytywny i motywujący – eustres – ma on swoje dobre strony np. przekłada się na lepsze wykonanie powierzonego zadania, działa jeśli ten stan nie jest utrzymywany długotrwale. Dla tych, którzy potrzebują więcej informacji na ten temat polecam prace Lazarusa i Folkmana lub kanadyjskiego eksperta w tej dziedzinie Hansa Hugo Selye, który wprowadził do użycia pojęcie Stresu i przeznaczył na badania nad nim ponad 50 lat swojego życia.

Stres możemy podzielić na etapy:

> ALARM – czyli biochemiczny mechanizm alarmowy. Wyobraź sobie, że znalazłeś się w sytuacji zagrożenia i właśnie w tym momencie Twoja kora nadnerczy zaczyna wytwarzać adrenalinę i noradrenaliny, wydajność Twoich organów znacznie się poprawia a Ty podejmujesz decyzje odeprzeć zagrożenie czy zastosować unik.

> PRZYSTOSOWANIE – właśnie Twój organizm przystosowuje się do odparcia lub uniknięcia napotkanego zagrożenia.

> WYCZERPANIE – możliwości obronne organizmu zostały wyczerpane.

Jak już wcześniej wspomniałem, eustres może na nas działać bardzo pozytywnie niestety zbyt często spotykamy się z pierwsza formą czyli dystresem. Dlaczego tak się dzieję, że dystres tak na nas wpływa. Jeśli nasz organizm jest permanentnie narażony na bodźce stresujące czyli stresory zaczyna się do nich przystosowywać a więc stres zamiast wpływać pozytywnie na naszą aktywność powoduje oszczędzanie energii. Następstwem tego jest apatia, lęki, strach, gniew, utrata zaufania do samego siebie i pracodawcy a w dłuższej perspektywie stany depresyjne a nawet zawał mięśnia sercowego.

SKĄD STRES W MIEJSCU PRACY:

Z moich obserwacji spora odpowiedzialność za powstałą sytuacje leży po stronie błędów w zarządzaniu organizacją ale i sam pracownik nam nie ułatwia.

> brak odpowiedniego wdrożenia pracownika;

> brak sprecyzowania roli i zadań pracownika;

> brak pozytywnej reakcji pracodawcy na wykonane zadania;

> braki personalne i przeciążenie pracą poszczególnych pracowników;

> niewłaściwy przepływ informacji w firmie i błędy w komunikacji;

> brak doświadczenia pracownika spowodowany np. młodym wiekiem lub przeciążenie powiązane z podeszłym wiekiem;

> złe określenie predyspozycji i potencjału pracownika;

> nadwrażliwość pracownika na otaczające bodźce;

> problemy z komunikacją interpersonalną pracownika;

> chęć sprostania nadmiernym oczekiwaniom otoczenia;

> problemy rodzinne pracownika.

SKUTKI ZDROWOTNE:

> depresja, nerwica;

> bolesne skurczów jelit i wrzody;

> bóle mięśni karku, barków oraz okolicy kręgosłupa;

> nadciśnienie, udar mózgu, choroba wieńcowa, zawał;

> podatność na infekcje związana z obniżeniem odporności organizmu.

JAK RADZIĆ SOBIE ZE STRESEM – JA I MÓJ PRACOWNIK/PRACODAWCA:

 Bez wsparcia pracodawcy możemy mieć utrudnione zadanie aby wrócić do naszej poprzedniej sprawności. Wymagany jest odpoczynek oraz regeneracja organizmu. Dobrze aby pracownik zajął się czymś innym niż dotychczas – pracą, która będzie go mniej obciążać psychicznie.

JAK SAMEMU WALCZYĆ ZE STRESEM:

IDENTYFIKACJA – rozpoznaj przyczynę stresu. Najlepiej usiądź na spokojnie, zastanów się a następnie wypisz te rzeczy, które uznajesz za stresujące – czy to jest praca a może relacje z którąś z osób. Pamiętaj o tym, że czasami może nam się wydawać, że coś nas stresuje a przyczyna leży o wiele głębiej lub jest tak banalna, że w chwili uświadomienia sobie jej na naszej twarzy pojawi się uśmiech.

ELIMINACJA – zastanów się, które z powyższych czynników możesz wyeliminować ze swojego życia. Te, które są proste wyeliminuj szybko np. nie mam czasu na to żeby przygotować sobie rano drugie śniadanie do pracy i później muszę szybko biec do pracy a wystarczy przygotować posiłek dzień wcześniej i schować go sobie na noc do lodówki. Są oczywiście też trudniejsze wyzwania – na nie najlepiej napisać sobie plan działań a jeśli pomimo tego nie dostrzegamy najmniejszego światełka w tunelu – patrz punkt trzeci.

AKCEPTACJA – rozbijanie głową muru niczego dobrego nie przyniesie, czasami lepiej dla naszego zdrowia psychicznego zaakceptować daną sytuację. Dobrze jest zastanowić się czy rzeczywiście mają one tylko negatywne strony, może gdzieś w ich zakamarku dostrzeżemy również pozytywy. Pamiętaj o tym, że walka i wypieranie dużo bardziej obciąża Twoją psychikę od akceptacji.

BĄDŹ POZYTYWNY – pozytywne myślenie i samoakceptacja to klucz do rozwiania wielu problemów. Myśl asertywnie i pamiętaj o tym, że błędy mogą się przytrafić każdemu – ok, popełniłem jakiś błąd ale zrobiłem też setki jak nie tysiące rzeczy bardzo dobrze.

BĄDŹ AKTYWNY – endorfiny i jeszcze raz endorfiny, aktywność fizyczna i odpowiednie odżywianie z pewnością poprawią Ci humor a ćwiczenia relaksacyjne pomogą Ci odetchnąć po ciężkim dniu. Kluczowa jest tu też dieta bogata w witaminę B, która stymuluje pracę układu nerwowego oraz magnez regulujący wydzielanie adrenaliny i noradrenaliny.

WSKAZÓWKI DLA PRACODAWCY:

 Wielu pracodawców nie potrafi w prawidłowy sposób odnieść się do stresującej atmosfery w pracy, lub do wyzwań jakie przed nimi stoją w odniesieniu do poszczególnych pracowników. Poniżej przedstawię kilka wskazówek a po nich postaram się Ciebie przekonać dlaczego warto się do nich stosować. To, o co powinieneś zadbać jako pracodawca/manager to przede wszystkim:

EFEKTYWNE ZARZĄDZANIE CZASEM SWOICH PRACOWNIKÓW – dziel prace racjonalnie na swoich podwładnych, stawiając im realne do wykonania cele. Dopasuj zadania do odpowiednich osób i jeśli pracownik tego potrzebuje – określ ich priorytety, jeśli tego nie potrafisz zastanów się czy sam nie potrzebujesz pomocy z zewnątrz w postaci doradztwa lub dodatkowych szkoleń.

ZADBAJ O MIEJSCE I CZAS PRACY – postaraj się aby miejsce pracy było przyjemne i przyjazne dla pracownika – nie mówię tu od razu o tworzeniu pomieszczeń relaksacyjnych jak w firmach typu Aple, Google czy Allegro, ale zmiana aranżacji miejsca oraz zadbanie o odpowiedni czas i ilość przerw przyniesie pozytywny skutek. Szczególnie dla firm produkcyjnych polecam wdrożenie 5S, które w prosty sposób przyczynia się do poprawy efektywności firmy, uproszczenia środowiska pracownika, zmniejszania marnotrawstwa, zapobiegania powstawaniu błędów oraz poprawie bezpieczeństwa środowiska pracy.

ODPOWIEDNIA MOTYWACJA PRACOWNIKA – wielokrotnie słyszę, że nasza firma ma określone motywatory i nic więcej nie da się zrobić. Zadaj sobie pytanie: nie da się, czy nie chce Ci się… Dostosuj motywator do osoby, którą chcesz nagrodzić – to nie muszą być pieniądze, czasami naprawdę wystarczy uznanie i dobre słowo.

DLACZEGO WARTO:

Z mojego punktu widzenia każda firma zajmuje się tą samą działalnością a mianowicie zarabianiem pieniędzy. To co je różni, to sposób w jaki to robią a jeszcze większa różnica jest w stylu. Dlatego skupię się na ekonomicznych aspektach, które powinny przemówić do każdego szanującego się managera i przedsiębiorcy.

> stresująca praca równa się większa rotacja pracowników w związku z tym kolejne koszty związane z rekrutacją odpowiedniego personelu;

> pracownik będzie obawiał się zmian i innowacji, które będziesz chciał wprowadzić w sytuacji stresującej Twój pracownik nie pracuje efektywnie;

> zestresowany pracownik zaczyna popełniać błędy a ich koszt spadnie na Ciebie, taki pracownik jest również bardziej narożny na wypadki w pracy;

> pracownik zacznie szukać wymówek aby unikać miejsca pracy czyli zaczyna się fala zwolnień lekarskich;

> pracownik traci zainteresowanie pracą, przychodzi do niej bo musi a nie dlatego, że chce.

Na dzisiaj to na tyle.